Ga naar de inhoud

Cardio of Krachttraining bij Burn-out?

Een gecombineerde trainingsinterventie van kracht én cardio is misschien wel de beste aanpak van fysieke en mentale klachten bij een burn-out.

Door Nicolette van Wijk

Door het ontbreken van een duidelijke visie op fysieke inspanning als interventiemiddel voor burn-out in Nederland (en wereldwijd) is het begrijpelijk dat hier niet snel aan wordt gedacht als het gaat om het behandelen. Dat is zonde, want het potentieel van fysieke inspanning is enorm groot mits dit op de juiste manier wordt toegepast.

Er zijn steeds meer onderzoeken naar en bewijs van de gunstige invloed van fysieke inspanning als het gaat om mentale en fysieke klachten die men ervaart. (1)
Er is echter wel een behoefte om – door een eenduidige visie – een aanpak te creëren op het juiste gebruik van bewegingsinterventies bij de behandeling van burn-outs en overige mentale klachten. 

Enkele sportwetenschappers in Denemarken, Nederland, Italië en Australië hebben zeer specifiek onderzoek gedaan naar de effectiviteit van cardio en krachttraining als interventiemiddel. (2)
Duidelijk was dat juist de unieke combinatie van kracht- en cardiotraining de meest volledige benadering is om burn-outs op zowel fysiek als mentaal vlak aan te pakken. Dat wil zeggen, kracht en cardio training hadden ieder overlappende maar ook unieke uitwerkingen. Die maakten dat op de belangrijkste fysieke en mentale symptomen bij burn-out deze zo volledig mogelijk werden aangepakt.(3)

De uitwerking van de interventies kan je opdelen in twee mechanismen, namelijk biologische en mentale mechanismen die in werking treden.
Het meest voor de hand liggende bij de veranderingen in het biologische mechanisme door sport, is dat er een natuurlijk proces in ons lichaam op gang wordt gebracht, namelijk een boost in onze gelukshormonen. Allen zijn zeer belangrijk in hun bijdrage aan stressvermindering, positieve gedachten en verbetering van het zelfvertrouwen.
Een zeer interessant proces van neurogenese lijkt ook steeds meer zijn bewijs te vinden in de toepassing van een cardio-interventie. Door langdurige stress is er roofbouw gepleegd op het brein, waarbij neurogenese een proces omvat wat het zelfherstellende vermogen van het brein aanwakkert. 

Wanneer we naar de unieke eigenschappen kijken op ons (mentale) welbevinden hebben cardiotraining en krachttraining elk individueel een unieke bijdrage aan het welbevinden, maar het heeft ook overlappende uitwerkingen.

Cardio helpt bij de afname van de “distress” en krachttraining vergroot het gevoel van zelfvertrouwen en eigen effectiviteit.
Beide interventies laten evenveel bijdrage zien in het verlagen van de perceptie van de stress, het verminderen van emotionele uitputting en het vergroten van het welzijnsniveau.(4)

Alleen het klakkeloos toepassen van kracht en cardiotraining is te kort door de bocht. 

Burnin’Gym heeft aan de hand van de resultaten van de wetenschappelijke interventies contact gehad met deze experts en gesproken over de verschillende toepassingen binnen de interventies, de duur van de interventies, de meetmethoden en de resultaten. 
Aangezien je bij mensen met burn-out te maken hebt met een complex systeem van gedragingen en fysieke, mentale en emotionele vermoeidheid, dan is iemand alleen laten sporten niet voldoende om het maximale resultaat te bereiken.  Een meer diepgaande benadering is daarom wel van toepassing, dat meer vertelt over wanneer, hoe en met welke intensiteit je de interventie toepast.
Daaruit is een model ontstaan bij ons, dat altijd kijkt naar de herstelcapaciteit in combinatie met de energievoorraad.
Herstelcapaciteit gaat ook over de vaardigheden die de cliënt heeft om te herstellen.
Energievoorraad is daar altijd een uitkomst van. Deze houdt rekening met het fysieke en mentale vermogen van de cliënt op dat specifieke moment, wat de intensiteit van de gecombineerde interventie bepaalt 

Voor de verdere ontwikkeling is het daarom erg belangrijk dat er wereldwijd meer onderzoek wordt gedaan naar de kracht van bewegingsinterventies, aan de hand van grotere onderzoeksgroepen.  Daarbij zal ook meer duidelijkheid moeten komen in de nuances over de toepassing van de bewegingsinterventies.

Met het verder ontwikkelen van deze interventies, kan er ook een betere brug gebouwd worden tussen de psychologische en fysieke benaderingen van burn-out.
Een behandelaanpak zou uiteindelijk altijd moeten bestaan uit een samenwerking tussen verschillende specialisten (psychologen en gespecialiseerde trainers) voor een zo compleet mogelijk benadering op deze problematiek.

Voetnoten

1. https://scientias.nl/grote-studie-toont-aan-sporten-veel-effectiever-tegen-depressie-dan-therapie-of-medicijnen
Singh B, Olds T, Curtis R, et al Effectiveness of physical activity interventions for improving depression, anxiety and distress: an overview of systematic reviews British Journal of Sports Medicine Published Online First: 16 February 2023. doi: 10.1136/bjsports-2022-106195 ‘
2. Alarcon et al., 2009; Brenninkmeijer and van Yperen, 2003; Bretland and Thorsteinsson, 2015; Deligkaris et al., 2014; Ekstedt et al., 2006; Heiden et al., 2007; Higgins, 1986; Kristensen et al., 2005; Maslach and Jackson, 1986; Mealer et al., 2014, Stenlund et al., 2012; Schaufeli et al., 2009 
Ochentel O, Humphrey C, Pfeifer K. Efficacy of Exercise Therapy in Persons with Burnout. A Systematic Review and Meta-Analysis. J Sports Sci Med. 2018 Aug 14;17(3):475-484. PMID: 30116121; PMCID: PMC6090391.  
Gerber, M., Brand, S., Elliot, C. et al. Aerobic exercise training and burnout: a  pilot study with male participants suffering from burnout. BMC Res Notes 6, 78 (2013).
3. Bretland RJ, Thorsteinsson EB (2015). Reducing workplace burnout: the relative benefits of cardiovascular and resistance exercise. PeerJ 3:e891
Greco, Gianpiero (2021). Effects of Combined Exercise Training on Work-related Burnout Symptoms and Psychological Stress in the Helping Professionals. Journal of Human Sport and Exercise. 16. 424-434.
4. Greco, Gianpiero (2021). Effects of Combined Exercise Training on Work-related Burnout Symptoms and Psychological Stress in the Helping Professionals. Journal of Human Sport and Exercise. 16. 424-434. 10.14198/jhse.2021.162.16.).

Overige studies

die de effecten van regelmatige beweging op fysieke en mentale symptomen beoordelen

Voor depressie zijn de uitkomsten al zeer eenduidig en langer onderzocht. Vanwege de overlap van fysieke en mentale symptomen tussen depressie en burn-outsyndroom is het belangrijk om ook deze studies in de gaten te houden. 

  1. Schuch F., Vancampfort D., Firth J., Rosenbaum S., Ward P., Reichert T., Bagatini N.C., Bgeginski R., Stubbs B. Physical activity and sedentary behavior in people with major depressive disorder: A systematic review and meta-analysis. J. Affect. Disord. 2017;210:139–150. doi: 10.1016/j.jad.2016.10.050
  2. Schuch F.B., Morres I.D., Ekkekakis P., Rosenbaum S., Stubbs B. A critical review of exercise as a treatment for clinically depressed adults: Time to get pragmatic. Acta Neuropsych. 2016 doi: 10.1017/neu.2016.21. 
  3. Stubbs B., Vancampfort D., Hallgren M., Firth J., Veronese N., Solmi M., Brand S., Cordes J., Malchow B., Gerber M., et al. EPA guidance on physical activity as a treatment for severe mental illness: A meta-review of the evidence and Position statement from the European psychiatric association (EPA), supported by the international organization of physical therapists in mental health (IOPTMH) Eur. Psychiatry. 2018;54:124–144. doi: 10.1016/j.eurpsy.2018.07.004.
  4. Stubbs B., Vancampfort D., Veronese N., Solmi M., Gaughran F., Manu P., Rosenbaum S., De Hert M., Fornaro M. The prevalence and predictors of obstructive sleep apnea in major depressive disorder, bipolar disorder and schizophrenia: A systematic review and meta-analysis. J. Affect. Disord. 2016;197:259–267. doi: 10.1016/j.jad.2016.02.060.
  5. Vancampfort D., Stubbs B., Firth J., Van Damme T., Koyanagi A. Sedentary behavior and depressive symptoms among 67,077 adolescents aged 12–15 years from 30 low- and middle-income countries. Int. J. Behav. Nutr. Phys. Act. 2018;15:73. doi: 10.1186/s12966-018-0708-y.
  6. Gerber M., Brand S., Elliot C., Holsboer-Trachsler E., Puhse U., Beck J. Aerobic exercise training and burnout: A pilot study with male participants suffering from burnout. BMC Res. Notes. 2013;6:78. doi: 10.1186/1756-0500-6-78. 
  7. Beck J., Gerber M., Brand S., Puhse U., Holsboer-Trachsler E. Executive function performance is reduced during occupational burnout but can recover to the level of healthy controls. J. Psychiatr. Res. 2013;47:1824–1830. doi: 10.1016/j.jpsychires.2013.08.009. 
  8. De Vries J.D., van Hooff M.L., Guerts S.A., Kompier M.A. Exercise to reduce work-related fatigue among employees: A randomized controlled trial. Scand. J. Work Environ. Health. 2017;43:337–349. doi: 10.5271/sjweh.3634
  9. Naczenski L.M., Vries J.D., Hooff M., Kompier M.A.J. Systematic review of the association between physical activity and burnout. J. Occup. Health. 2017;59:477–494. doi: 10.1539/joh.17-0050-RA. 
  10. Lindegard A., Jonsdottir I.H., Borjesson M., Lindwall M., Gerber M. Changes in mental health in compliers and non-compliers with physical activity recommendations in patients with stress-related exhaustion. BMC Psychiatry. 2015;15:272. doi: 10.1186/s12888-015-0642-3.
  11. Brand S, Ebner K, Mikoteit T, Lejri I, Gerber M, Beck J, Holsboer-Trachsler E, Eckert A. Influence of Regular Physical Activity on Mitochondrial Activity and Symptoms of Burnout-An Interventional Pilot Study. J Clin Med. 2020 Mar 2;9(3):667. doi: 10.3390/jcm9030667. PMID: 32131484; PMCID: PMC7141353.